BELLUM
GALLICUM VII
1.
Cèsar
abandona la Gàl.lia
Quieta Gallia, Caesar, ut
constituerat, in Italiam proficiscitur. Ibi cognoscit de Clodii caede, de
senatusque consulto certior factus dilectum tota provincia habere instituit. Eae res in Galliam Transalpinam celeriter perferuntur.
BG, VII, I, 1-2
2.
Els caps gals convoquen
una reunió urgent
Hac impulsi occasione, liberius
atque audacius de bello consilia inire incipiunt. Principes Galliae, indictis
conciliis silvestribus ac remotis locis, queruntur de Acconis morte.
BG, VII, I, 3-4
3.
Demanen un voluntari per
començar la guerra
Miserantur communem Galliae fortunam; omnibus
pollicitationibus ac praemiis deposcunt qui belli initium faciant et sui
capitis periculo Galliam in libertatem vindicent.
BG, VII, I, 5
4.
Els carnuts es presenten
voluntaris
His rebus agitatis, profitentur
Carnutes se nullum periculum communis salutis causa recusare et, ne res
efferatur, ut iureiurando ac fide sanciatur petunt.
BG, VII, II, 1-2
5.
L’assemblea es dissol
Tum, conlaudatis Carnutibus,
dato iure iurando ab omnibus qui aderant, tempore eius rei constituto, ab
concilio disceditur.
BG, VII, II, 3
6.
Els carnuts comencen la
revolta
Ubi ea dies venit, Carnutes,
Cenabum, signo dato, concurrunt civesque Romanos qui negotiandi causa ibi
constiterant interficiunt bonaque eorum diripiunt. Celeriter ad omnes Galliae
civitates fama perfertur.
BG, VII, III, 1-2
7.
Vercingetòrix emprèn la
revolta
Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,
Arvernus, summae potentiae adulescens, cuius pater principatum Galliae totius
obtinuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, ab civitate erat
interfectus, convocatis suis clientibus, facile incendit.
BG, VII, IV, 1
8.
Els caps del seu poble
l’expulsen
Cognito eius consilio, ad arma concurritur.
Prohibetur ab Gobannitione, patruo suo, reliquisque principibus. Expellitur ex
oppido Gergovia; non desistit tamen, atque in agris habet dilectum egentium ac
perditorum.
BG, VII, IV, 2-3
9.
Però Vercingetòrix és
nomenat rei
Hortatur ut communis libertatis
causa arma capiant, magnisque coactis copiis, adversarios suos, a quibus paulo
ante erat eiectus, expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur.
BG, VII, IV, 4-5
10.
Vercingetòrix encapçala
la revolta de tota la Gàl.lia
Celeriter sibi Senones, Parisios,
Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos, Lemovices, Andes reliquosque omnes qui
Oceanum attingunt, adiungit; omnium consensu ad eum defertur imperium. Qua
oblata potestate, omnibus his civitatibus obsides imperat, certum numerum
militum ad se celeriter adduci iubet.
BG, VII, IV, 6-7
11.
Vercingetòrix imposa la
disciplina
Summae diligentiae summam imperii severitatem addit;
magnitudine supplicii dubitantes cogit. Nam, maiore commisso delicto, igne
atque omnibus tormentis necat; leviore de causa, auribus desectis aut singulis
effossis oculis, domum remittit, ut sint reliquis documento et magnitudine
poenae perterreant alios.
BG, VII, IV, 9-10
12.
Divideix el seu país en
dos
His suppliciis celeriter coacto exercitu, Lucterium
Cadurcum, summae hominem audaciae, cum parte copiarum in Rutenos mittit; ipse
in Bituriges proficiscitur. Eius adventu Bituriges ad Haeduos legatos mittunt
subsidium rogatum, quo facilius hostium copias sustinere possint.
BG, VII, V, 1-2
13.
Els hedus abandonen els bitúriges
Haedui copias equitatus
peditatusque subsidio Biturigibus mittunt. Qui, cum ad flumen Ligerim
venissent, quod Bituriges ab Haeduis dividit, paucos dies ibi morati neque
flumen transire ausi, domum revertuntur. Bituriges eorum discessu statim cum Arvernis iunguntur.
BG, VII, V, 3-7
14.
Cèsar rep notícies de la
sublevació
His rebus in Italiam Caesari nuntiatis, cum iam ille
urbanas res virtute Cn. Pompei commodiorem in statum pervenisse intellegeret,
in Transalpinam Galliam profectus est.
BG, VII, VI, 1
15.
Lucteri se’n va cap a
Narbona
Interim Lucterius Cadurcus, in Rutenos missus, eam
civitatem Arvernis conciliat. Progressus in Nitiobroges et Gabalos, ab utrisque
obsides accipit et, magna coacta manu, in provinciam Narbonem versus eruptionem
facere contendit.
BG, VII, VII, 1-2
16.
Cèsar arriba abans i
prepara la defensa
Eo cum venisset, timentes
confirmat, praesidia in Rutenis provincialibus, Volcis Arecomicis, Tolosatibus
circumque Narbonem, quae loca hostibus erant finitima, constituit; partem
copiarum ex provincia supplementumque quod ex Italia adduxerat in Helvios, qui
fines Arvernorum contingunt, convenire iubet.
BG, VII, VII, 4-5
17.
Cèsar cap als territoris dels arverns
His rebus comparatis, represso
iam Lucterio et remoto, quod intrare intra praesidia periculosum putabat, in
Helvios proficiscitur. Etsi mons Cevenna, qui Arvernos ab Helviis discludit,
durissimo tempore anni, altissima nive iter impediebat, tamen, discussa nive
sex in altitudinem pedum atque ita viis patefactis, summo militum labore ad
fines Arvernorum pervenit.
BG, VII, VIII, 1-2
18.
Els arverns demanen ajuda a Vercingetòrix
Celeriter haec fama ac nuntii ad Vercingetorigem
perferuntur; quem perterriti omnes Arverni circumsistunt atque obsecrant ut
suis fortunis consulat neu se ab hostibus diripi patiatur. Quorum
ille precibus permotus, castra ex Biturigibus movet in Arvernos versus.
BG, VII, VIII, 4-5
19.
Cèsar mentrestant se’n va
Viena
At Caesar, biduum in his locis moratus, per causam
supplementi equitatusque cogendi ab exercitu discedit. Brutum adulescentem his
copiis praeficit. His constitutis rebus, suis inopinantibus, quam maximis
potest itineribus Viennam pervenit.
BG, VII, IX, 1-3
20.
Es troba amb la seva
cavalleria
Ibi nactus recentem equitatum,
quem multis ante diebus eo praemiserat, neque diurno neque nocturno itinere
intermisso, per fines Haeduorum in Lingones contendit, ubi duae legiones
hiemabant.
BG, VII, IX, 4
21.
Vercingetòrix ataca Gorgovina
Eo cum pervenisset, ad reliquas legiones (nuntios.
mittit priusque omnes in unum locum cogit quam de eius adventu Arvernis
nuntiari posset. Hac re cognita, Vercingetorix rursus in Bituriges exercitum
reducit atque, inde profectus Gorgobinam, Boiorum oppidum, oppugnare instituit.
BG, VII, IX, 5-6
22.
Cèsar no
vol enemics als seu darrera
Duabus Agedinci legionibus atque
impedimentis totius exercitus relictis, ad Boios proficiscitur. Altero die, cum
ad oppidum Senonum Vellaunodunum venisset, ne quem post se hostem relinqueret,
oppugnare instituit idque biduo circumvallavit; tertio die, missis ex oppido
legatis de deditione, arma conferri, iumenta produci, sexcentos obsides dari
iubet.
BG, VII, X,4 / XI, 1-2
23.
A la ciutat dels
cenabesos
Huc biduo pervenit. Castris ante
oppidum positis, diei tempore exclusus, in posterum (diem.oppugnationem
differt et, veritus ne nocte ex oppido profugerent, duas legiones in armis
excubare iubet.
BG, VII, XI, 5-6
24.
Els habitants intenten
fugir de nit
Cenabenses, paulo ante mediam
noctem silentio ex oppido egressi, flumen transire coeperunt. Qua re per
exploratores nuntiata, Caesar legiones, portis incensis, intromittit atque
oppido potitur. Oppidum diripit atque incendit, praedam militibus donat,
exercitum Ligerim traducit atque in Biturigum fines pervenit.
BG, VII, XI, 7-9
25.
Cèsar ataca la ciutat de
Noviodonum
Vercingetorix, ubi de Caesaris
adventu cognovit, oppugnatione desistit atque obviam Caesari proficiscitur.
Ille oppidum Biturigum, Noviodunum, oppugnare instituerat. Cum legati ad eum venissent oratum ut sibi ignosceret
suaeque vitae consuleret, arma conferri, equos produci, obsides dari iubet.
BG, VII, XII, 1-3
26.
Arriba la cavalleria
enemiga
Parte iam obsidum tradita,
centurionibus et paucis militibus intromissis, qui arma iumentaque
conquirerent, equitatus hostium procul visus est, qui agmen Vercingetorigis
antecesserat.
BG, VII, XII, 4
27.
Els habitants ataquen els centurions romans
Quem simul atque oppidani
conspexerunt atque in spem auxilii venerunt, clamore sublato, arma capere,
portas claudere, murum complere coeperunt. Centuriones in oppido, gladiis
destrictis, portas occupaverunt suosque omnes incolumes receperunt.
BG, VII, XII, 5-6
28.
Cèsar ordena sortir a la
cavalleria
Caesar ex castris equitatum
educi iubet, proelium equestre committit; laborantibus iam suis, Germanos
equites circiter CD submittit, quos ab initio habere secum instituerat. Eorum impetum Galli sustinere non potuerunt atque, in
fugam coniecti, multis amissis, se ad agmen receperunt. Quibus
profligatis, rursus oppidani perterriti sese ei dediderunt.
BG, VII,
XIII, 1-2